کد مطلب:30015 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:97

جابر بن عبد اللَّه انصاری












ابو عبد اللَّه جابر بن عبد اللَّه بن عمرو انصاری، از صحابیان بلندآوازه ای[1] بود كه روزگاری دراز بزیست. او در شب تاریخی و سرنوشت ساز پیمان بستنِ یثربیان با پیامبر خدا برای در دفاع و پشتیبانی از او (كه در تاریخ اسلام به «بیعت عقبه دوم» مشهور است)، به همراه پدرش شركت جُست.[2].

چون پیامبرصلی الله علیه وآله وارد مدینه شد، او با آن بزرگوار، همراهی كرد و در جنگ های پیامبر خدا در كنار ایشان حاضر بود.[3].

جابر بن عبد اللَّه، پس از پیامبر صلی الله علیه وآله از پاسداری حق، تن نزد و از این كه جایگاه والای علی علیه السلام را فریاد كند، دریغ نكرد.[4].

امامان علیهم السلام جایگاه والای جابر را در شناخت مكانت ائمه علیهم السلام و درك عمیق او از جریان های پس از پیامبر خدا و معارف ویژه تشیّع، و فهم نافذ او را از ژرفای قرآن ستوده اند و او را از معدود كسانی دانسته اند كه پس از پیامبر خدا، راه دگری نجست و بر صراط مستقیم، پای فشرد.[5].

گفتیم كه او روزگاری دراز بپایید و بدین سان، نام ارجمند او در میان صحابیان امام علی،[6] امام حسن،[7] امام حسین،[8] امام سجّاد[9] و امام باقر علیهم السلام[10] آمده است. او حامل سلام پیامر خدا برای امام باقرعلیه السلام بود.[11].

جابر در جنگ صِفّین، همراه مولاعلیه السلام بود.[12] او اوّلین كسی است كه پس از حادثه كربلا بر مزار شهیدان، حضور یافته و بر ابا عبد اللَّه الحسین علیه السلام سرشك فشانده است.[13].

روایات منقول از او درباره مولاعلیه السلام، نقل های تفسیری بر جای مانده از او، و گفتگوها و مناظرات او، همه وهمه نشان دهنده استوارگامی، نیك اندیشی و ایمان ژرف و باور پایدار اوست. «صحیفه جابر» نیز مشهور است.[14].

او عثمان را یاری نكرده بود. از این رو، حجّاج بن یوسف، به قصد خوار كردن وی، بر دست او مُهر زد.[15] جابر به سال 78 هجری[16] زندگی را بدرود گفت.[17].

6444. علل الشرائع - به نقل از ابو زبیر مكّی -:جابر را دیدم كه بر عصایش تكیه كرده بود و در كوچه ها[ ی مدینه] و مجالس انصار می چرخید و می گفت:علی، بهترینِ انسان هاست. هر كس نپذیرد، كافر است. ای گروه انصار! فرزندانتان را بر محبّت علی تربیت كنید و هر كدامشان نپذیرفت، در كار مادرش بنگرید.[18].

6445. امام صادق علیه السلام:جابر بن عبد اللَّه انصاری، آخرین بازمانده یاران پیامبرخدا و مردی از همه بُریده و به ما اهل بیتْ پیوسته بود.[19].

ر. ك:ج 8، ص 307 (جابر بن عبد اللَّه انصاری).









    1. رجال الطوسی:134/31، رجال البرقی:2، المستدرك علی الصحیحین:6398/652/3.
    2. رجال الكشّی:205/1-217.
    3. المستدرك علی الصحیحین:6398/652/3، تاریخ دمشق:208/11.
    4. رجال الكشّی:182/1.
    5. الخصال:607.
    6. رجال الطوسی:498/59، رجال البرقی:3.
    7. رجال الطوسی:921/93، رجال البرقی:7.
    8. رجال الطوسی:964/99، رجال البرقی:7.
    9. رجال الطوسی:1087/111، رجال البرقی:7.
    10. رجال الطوسی:1311/129، رجال البرقی:9.
    11. الكافی:2/470/1، رجال الكشّی:88/221/1.
    12. الاستیعاب:290/293/1، اُسد الغابة:647/493/1.
    13. مصباح المتهجّد:787.
    14. التاریخ الكبیر:827/186/7، الطبقات الكبری:467/5.
    15. تهذیب الكمال:2612/190/12، الاستیعاب:1094/225/2، اُسد الغابة:2294/576/2.
    16. درسال مرگ جابر نیز اختلاف است.
    17. المستدرك علی الصحیحین:6400/653/3، المعجم الكبیر:1733/181/2.
    18. علل الشرائع:4/142، الأمالی، صدوق:134/135، رجال الكشّی:93/236/1.
    19. الكافی:2/469/1، رجال الكشّی:88/217/1، رجال ابن داود:288/60.